سوسک ها مانند مورچه ها کلونی ندارند اما معمولاً به صورت گروهی زندگی می کنند. آن ها بیشتر در شب فعال هستند و در طول روز در دیوارها، قاب های درب و پنجره، مبلمان و همچنین در مکان های امن و مرطوب مانند حمام، کمد، دستشویی، زیرزمین، وسایل برقی و زهکشی لوله و فاضلاب مخفی می شوند. اگر چراغی را در شب در آشپزخانه آلوده به سوسک روشن کنید سوسک ها از ظروف، وسایل آشپزخانه، سطوح کار و کف به سمت مخفیگاههایشان فرار می کنند.
آفت ها از جمله سوسک ها در ارتباط نزدیک با انسان ها زندگی می کنند. آن ها معمولاً در مناطق گرمسیری هستند، اما در مناطق معتدل نیز گونه هایی یافت می شوند که در بخش هایی از خانه ها و ساختمان ها زندگی می کنند که گرما، رطوبت و غذای کافی به آن ها برسد.
سوسک ها غذاهای متنوعی از جمله تمام مواد غذایی مورد استفاده برای مصرف انسان را می خورند. سوسک ها شیر و نوشیدنی، پنیر، گوشت، شیرینی، انواع دانه ها و مغزها، شکر و شکلات را می خورند البته در این میان آن ها مواد نشاسته ای و قندی را بیشتر از سایر مواد ترجیح می دهند. آن ها همچنین از مقوا، چسب، تخته های سقفی حاوی سلولز، کفپوش های داخلی، صفحه های ریخته گری، سوسک های مرده و مسموم، خون تازه و خشک، مدفوع، خلط و ناخن های نوزادان نیز تغذیه می کنند.
سوسک ها چگونه بیماری ها را گسترش می دهند؟
سوسک ها آزادانه از ساختمانی به ساختمان دیگر و یا از زهکشی ها، باغ ها، فاضلاب ها و حفره ها به سکونتگاه های انسانی حرکت می کنند. از آنجا که آن ها از طریق مدفوع و همچنین غذای انسان تغذیه می کنند، می توانند میکروب هایی را انتقال دهند که باعث بیماری های مهلک می شوند.
سوسک ها معمولاً مهمترین عامل بیماری نیستند، اما مانند مگس های خانگی ممکن است نقش مهمی در شیوع برخی بیماری ها داشته باشند آن ها حامل بیماری های زیادی هستند که عبارتند از:
- اسهال
- وبا
- جذام
- طاعون
- تب حصبه
علاوه بر این، سوسک ها، تخم های کرم های انگلی را نیز حمل می کنند و ممکن است باعث بروز واکنش های آلرژیک از جمله خارش و قرمزی پوست، تورم پلک ها و مشکلات جدی تنفسی شوند.
سوسک ها از آنجا که مخزن ارگانیسم هایی هستند که باعث ایجاد بیماری و انگل می شود، از طرق دیگری برای گسترش بیماری ها نیز استفاده می کنند. سوسک ها می توانند بیماری ها را از طریق موارد زیر انتقال دهند:
- فضولات سوسک ها
- بزاق سوسک ها
- تماس مستقیم
فضولات ناشی از سوسک
به دلیل عادت های غذایی غیر بهداشتی، سوسک ها می توانند پاتوژن های مضر را انتقال دهند. هنگامی که یک سوسک از روی چیزی آلوده مانند قطعه خام مرغ یا مدفوع حیوانات غذا می خورد، ارگانیسم های بیماری زا وارد بدن می شود و در دستگاه گوارش آن ها قرار می گیرند. سپس باکتری ها و ویروس های بیماری زا همراه با مدفوع سوسک دفع شده و سطوح و مواد غذایی دیگر را آلوده می کند.
بزاق سوسک
بزاق سوسک نیز می تواند مسئول گسترش طیف وسیعی از بیماری ها باشد. بزاق می تواند عوامل بیماری زای انباشته شده از خوردن مواد آلوده را در خود جای دهد.
تماس مستقیم
سوسک ها را می توان در فاضلاب، آبگیرها، زهکشی ها و زباله های آلوده مشاهده کرد که در آنجا در تماس با طیف وسیعی از ارگانیسم ها مانند باکتری ها و ویروس ها قرار می گیرند و این ارگانیسم های بیماری زا می توانند به بدن سوسک ها منتقل شوند. به عنوان مثال، پای سوسک ها دارای پرزهای تیغ مانند زیادی است که برای لمس کردن بسیار حساس هستند و یک سطح بسیار بزرگ را برای دریافت عوامل بیماری زا فراهم می کنند هر چیزی که یک سوسک در گذشته لمس کرده یا روی آن راه رفته باشد، ممکن است آلوده شود و با راه رفتن بر سطوح دیگری در خانه می توان این عوامل بیماری زا را انتقال دهد.
چگونه می توان از سوسک، بیماری گرفت؟
شما می توانید از طرق مختلف از یک سوسک، بیماری یا همان عوامل بیماری زا را دریافت کنید. با این حال، در بیشتر موارد، بیماری های ناشی از سوسک با تماس وسایلی که یک سوسک، آن ها را آلوده کرده است دریافت می شود.
خوردن و نوشیدن غذای آلوده
شایع ترین شکل انتقال بیماری از سوسک، خوردن یا نوشیدن هر چیزی است که یک سوسک آن را آلوده کرده است. این امر می تواند از طریق مصرف غذا یا نوشیدنی آلوده شده توسط سوسک باشد، یا با خوردن یا نوشیدن هر چیزی که با استفاده از وسایل آشپزی آلوده به سوسک، مانند کارد، قاشق و چنگال یا لمس سطوح آلوده ایجاد شود.
استنشاق هوای آلوده
اگر تهویه هوا به پروتئین های موجود در مدفوع سوسک، استفراغ و یا ذرات بدن ناشی از پوست اندازی سوسک آلوده باشد و این هوا توسط افراد مبتلا به آسم استنشاق شود، می تواند به بیماری های تنفسی و آلرژی های پوستی شدید منجر شود.
لمس کردن وسایل آلوده
لمس کردن موارد آلوده به عوامل بیماری زا که از سوسک ها به جا مانده است نیز مسیری است که از طریق آن انتقال بیماری انجام می گیرد. همچنین لمس کردن یک مورد آلوده به سوسک و سپس لمس کردن چشم، بینی، دهان یا یک زخم باز می تواند منجر به ورود پاتوژن به بدن و عفونت گردد.
نحوه جلوگیری از شیوع بیماری توسط سوسک ها
مؤثرترین روش برای جلوگیری از شیوع سوسک و بیماری های ناشی از آن ها در خانه یا محل کار، کاهش احتمال ورود این حشرات خزنده به خانه می باشد.
پیروی از تکنیک های صحیح پیشگیری، خطر ابتلا به عفونت در اثر شیوع بیماری های ناشی از سوسک را کاهش می دهد و باعث کاهش چشمگیر قدرت سوسک در گسترش بیماری در خانه می گردد.
می توانید با به کار بردن روش های زیر از ابتلا به بیماری هایی که توسط سوسک ها گسترش می یابند جلوگیری کنید:
- تمیز نگه داشتن سطوح
- رعایت بهداشت فردی
- مسدود کردن منافذ، ترک و شکاف ها
تمیز کردن خانه
تمیز نگه داشتن خانه، یکی از مؤثرترین روش های جلوگیری از ورود سوسک ها است این امر نه تنها باعث می شود که در وهله اول خانه شما برای آن ها جذابیتی نداشته باشد، بلکه از هرگونه باکتری یا ویروسی که شیوع آن ها نیز به آسانی اتفاق می افتد خلاص می شوید.
توصیه می شود وسایل آشپزی مانند کارد، چنگال و ظروف را پس از صرف غذا، شسته و خشک کنید. از بین بردن منابع غذایی احتمالی مانند خرده های مواد غذایی ریخته شده، چربی پشت اجاق گاز و مدفوع حیوانات خانگی نیز در کاهش جمعیت سوسک ها و عدم جذب آن ها به خانه مؤثر خواهد بود.
در کارخانجات و صنایع مواد غذایی، رعایت مقررات صحیح ایمنی مواد غذایی و نظافت محیط کار، می تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری های ناشی از سوسک کمک کند.
رعایت بهداشت فردی
شستن دست ها به طور منظم می تواند در کاهش خطر بیماری های ناشی از سوسک کمک کند، دست های خود را به طور مرتب با صابون و آب گرم بشویید تا با از بین بردن هرگونه باکتری، میکروب یا ویروس که می تواند باعث شیوع بیماری های ناشی از سوسک شود، از خود محافظت نمایید.
سعی کنید همیشه دست های خود را در این موارد بشویید:
- قبل، حین و بعد از تهیه غذا
- بعد از دستشویی
- قبل و بعد از خوردن غذا
- پس از دست زدن به هر ماده ای که می تواند عامل انتقال بیماری باشد
مسدود کردن منافذ، ترک و شکاف ها
مسدود کردن و بستن منافذ، سوراخ ها، ترک یا شکاف موجود در دیواره ها و کف خانه به کاهش تعداد نقاط ورود سوسک کمک می کند این به نوبه خود قدرت آن ها را برای انتقال ارگانیسم هایی که باعث بیماری می شوند کاهش می دهد.
همچنین توصیه می شود که مرتباً زهکشی ها و لوله های آسیب دیده را بازرسی و ترمیم نمایید تا از ورود و جذب سوسک ها به خانه ممانعت به عمل آورید. در صورت تهاجم سوسک ها به خانه روش های متعددی برای از بین بردن آن ها وجود دارد اما استفاده از سم سوسک قوی ریپلزال، گزینه ای است که با از بین بردن سریع سوسک و تخم سوسک شما را شگفت زده خواهد کرد.